Στην αρχαία Ελλάδα συναντούμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα κατασκηνωτικής ζωής στη Σπάρτη, όπου η επαφή με τη φύση και τα γυμναστικά παιχνίδια είχαν σα στόχο τη βελτίωση των σωματικών και ψυχικών ικανοτήτων των νέων , ώστε να μπορούν να υπηρετούν την πατρίδα σε συνθήκες ειρήνης και πολέμου . Άλλο παράδειγμα απο τη μυθολογία είναι ο Κένταυρος Χείρων που ζούσε στο δάσος του Πηλίου και δίδασκε τις ηθικές αρχές και την τέχνη του κυνηγιού σε πολλά σπουδαία πρόσωπα , όπως ήταν ο Αχιλλέας ,ο Ηρακλής,ο Ασκληπιός κ.α. Τέλος τα ασκληπιεία της αρχαιότητας ήταν κατάλληλοι επιλεγμένοι χώροι σε ωραίες καταπράσινες τοποθεσίες με καλό κλίμα,κρυστάλλινα νερά,ανοιχτό ορίζοντα και άριστη οργάνωση.Εκεί εφαρμόζονταν η ηλιοθεραπεία και η γυμναστική.
Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα συναντούμε διάφορες κατασκηνωτικές μορφές με σαφή θρησκευτικό χαρακτήρα , με σκοπό την καλλιέργεια των χριστιανικών αρχών και τη διάσωση των νέων απο τη διαφθορά. Το 18ο αιώνα συναντούμε μία πιο συντονισμένη κίνηση στη Γαλλία η οποία όμως διακόπηκε εξαιτίας της Γαλλικής Επανάστασης και των άλλων πολέμων που ακολούθησαν.Αρκετά χρόνια αργότερα , τη δεκαετία του 1930 και πάλι στη Γαλλία , θεσπίζεται η άδεια μετ'αποδοχών για όλους τους Γάλλους εργαζόμενους προκειμένου να γνωρίσουν τη χαρά της ορεινής πεζοπορίας , της ποδηλασίας,της κολύμβησηςκαι γενικά της επαφής με τη φύση. Η πρώτη όμως , σύγχρονη παιδική κατασκήνωση οργανώθηκε το 1876 στη Ζυρίχη με πρωτοβουλία του εφημέριου Βάλτερ Μπριόν . Τα πολύ καλά αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας στάθηκαν αφορμή για τη δημιουργία και άλλων κατασκηνώσεων στην Ευρώπη.
Το κατασκηνωτικό πνεύμα ενισχύθηκε και καλλιεργήθηκε και απο τον προσκοπισμό στην πρώτη μόλις δεκαετία του 20ου αιώνα , ενώ η διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού απο τον ΟΗΕ συνετέλεσε ώστε οι παιδικές κατασκηνώσεις να αποκτήσουν χαρακτήρα <<ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΌΝ - ΠΡΙΒΑΝΤΟΡΙΑΚΟΝ>> . Μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δημιουργούσαν κατασκηνώσεις με στόχο την επάνοδο των παιδιών απο τις ταλαιπωρίες και τις κακουχίες.
Στην Ελλάδα ,η πρώτη παιδική κατασκήνωση ιδρύθηκε το 1911 στη Βουλιαγμένη Αττικής , με πρωτοβουλία της Σοφίας Σλήμαν ,συζύγου του αρχαιολόγου Ερρίκου Σλήμαν και του αείμνηστου Γυμναστή και ιδρυτή του προσκοπισμού Αθανασίου Λευκαδίτη που ήταν εκπρόσωπος της Σχολικής Υγιεινής.Απο τότε πολλοί και σημαντικοί φορείς όπως το Υπουργείο Παιδείας,το ΠΙΚΠΑ,η ΧΑΝ, η εκκλησία ,οι τράπεζες οι Δήμοι αλλά καο πολλοί ιδιώτες έχουν δημιουργήσει πολλές παιδικές κατασκηνώσεις σε όλη την Ελλάδα , άλλες στο βουνό και άλλες στη θάλασσα, συμβάλλοντας έτσι στην καλλιέργεια αυτού του θεσμού.
Οι εποχές άλλαξαν.Οι ολοένα οι αυξανόμενες υποχρεώσεις που γεννά ο σύγχρονος τρόπος ζωής , έχουν σαν αποτέλεσμα την πλήρη απορρόφηση χρόνου και ενεργητικότητας. Άμεσοι αποδέκτες αυτής της κατάστασης γίνονται τα παιδιά, που είτε βρίσκονται σε μικρότερη ηλικία και αδυνατούν να απασχοληθούν δημιουργικά , καταλήγοντας να γίνουν παθητικοί δέκτες των τηλεοπτικών εκπομπών , είτε βρίσκονται σε λίγο μεγαλύτερη ηλικία και έχουν αρχίσει ήδη και οι δικές τους υποχρεώσεις , όσον αφορά τη μόρφωσή τους.Συνεπώς τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά έρχονται σε ένα αδιέξοδο αναφορικά με τον τομέα της ψυχαγωγίας και της διασκέδασης , που είναι σημαντικότατος παράγοντας για τη σωστή και αρμονική ανάπτυξη και ψυχική ισορροπία.
Η κατασκήνωση έρχεται να δώσει μια λύση σ'αυτό το αδιέξοδο και απευθύνει πρόσκληση για φιλία , συντροφικότητα, άθληση, διασκέδαση,εκτόνωση και επαφή με τη φύση.
ΓΙΑΤΙ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΟΝΤΑΙ Σ'ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΑΛΕΣΜΑ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ;
*Πιστεύουν στο θεσμό της κατασκήνωσης , καθώς υπήρξαν και οι ίδιοι κάποτε κατασκηνωτές και έχουν πολύ όμορφες αναμνήσεις.
*Θέλουν τα παιδιάτους να κάνουν καινούριες φιλίες και να μάθουν να λειτουργούν στα πλαίσια μιας ομάδας.
*Θέλουν τα παιδιά τους να ανεξαρτητοποιηθούν απο αυτούς και να μάθουν να αυτοεξυπηρετούνται.
*Θέλουν τα παιδιά τους να μάθουν να πειθαρχούν στους κανόνες της κατασκήνωσης.
*Οι ίδιοι είναι πολύ απασχολημένοι και δεν προλαβαίνουν λόγω δουλειάς να πάνε με τα παιδιά τους διακοπές.
*Οι ίδιοι θέλου να κάνουν μόνοι τους διακοπές και να απαλλαγούν για λίγες ημέρες απο την καθημερινή φροντίδα των παιδιών τους.
Έτσι επιλέγουν μία κατασκήνωση με διάφορα κριτήρια.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗΣ
*Η απόσταση και η εύκολη πρόσβαση , για να έχουν την αίσθηση ότι ανα πάσα στιγμή μπορούν να βρεθούν κοντά στα παιδιά τους ή και το αντίθετο.Επιλέγουν,δηλαδή συχνά κατασκηνώσεις μακρινές,προκειμένου να μην μπορούν συχνά να τα επισκέπτονται.
*Οι προσωπικές γνωριμίες με κάποια απο τα στελέχη της κατασκήνωσης.
*Οι θετικές πληροφορίες απο άλλους για ασφάλεια και καθαριότητα.
*Το πρόγραμμα διατροφής και δραστηριοτήτων.
*Η τοποθεσία (βουνό ή θάλασσα).
*Οχαρακτήρας της κατασκήνωσης (πιο αυστηρός , πιο ελαστικός- πιο αθλητικός ή πιο πνευματικός.).
*Οι παρέες των παιδιών τους.
Αφού λοιπόν γίνει η επιλογή της κατασκήνωσης το παιδί προετοιμάζεται ψυχολογικά για τις καλοκαιρινές διακοπές σ'αυτήν. Σ'αυτή τη φάση τα παιδιά χωρίζονται στις εξής κατηγορίες.
*Σ'αυτά που πάνε πρώτη φορά κατασκήνωση και είτε είναι ενθουσιασμένα είτε φοβισμένα.
*Σ'αυτά που έχουν ξαναπάει και ανυπομονούν να ξαναβρεθούν στον ίδιο χώρομε τους παλιούς τους φίλους.
*Σ'αυτά που αποφάσισαν να αλλάξουν κατασκήνωσηκαι να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό.
*Σ'αυτά που δε θέλουν να πάνε κατασκήνωσηκαι τους στέλνουν οι γονείς τους υποχρεωτικά για τους δικούς τους λόγους.
Οι υπεύθυνοι των κατασκηνώσεων θα πρέπει να αντιμετωπίσουν όλες αυτές τις κατηγορίες παιδιώνξεχωριστά και να μπορέσουν να φανούναντάξιοι των προσδοκιών τους. Θα πρέπει λοιπόν να μη τα απογοητεύσουν.
Πρέπει να δώσουν πολύ μεγάλη προσοχή στις εγκαταστάσεις,στην καθαριότητα, και στην επιλογή των στελεχών, που θα είναι υπεύθυνα για τη σωστή οργάνωση της κατασκηνωτικής ζωής των παιδιών.
Τα παιδιά δεν έχουν μόνο επισιτιστικές ανάγκες αλλα και πνευματικές και ηθικές.Έτσι τα στελέχη πρέπει να διαθέτουν ήθος, μόρφωση,και αγάπη για το παιδί όπως επίσης και στοιχειώδεις γνώσεις για τις βιολογικές και ψυχολογικές ανάγκες του παιδιού ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν σωστά τα προβλήματά του μέσα στον κατασκηνωτικό χώρο. Αλλά πέρα απο κάθε γνώση και κάθε μόρφωση αυτό που θα επιδράσει καθοριστικά στη συμπεριφορά των παιδιών , είναι το παράδειγμα των ίδιων των στελεχών.Άλλωστε τα παιδιά μόλις βρεθούν στην κατασκήνωση αλλάζουν συμπεριφορά,είτε γιατί στα σπίτια τους είναι καταπιεσμένα είτε γιατί συνδέουν την κατασκήνωση με την ασυδοσία. Βλέπουν την κατασκήνωση σαν έναν χώρο χωρίς τους γονείς τους , όπου τα πάντα επιτρέπονται.Στην περίπτωση αυτή ο ρόλος των στελεχών είναι να στρέψουν την προσοχή και τα ενδιαφέροντα των παιδιών σε προγραμματισμένες ελκυστικές δραστηριότητες που θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον τους και θα τους δώσουν την ευκαιρία όχι μόνο να εκφράσουν τον εσωτερικό τους κόσμο και τις δυνατότητές τους αλλά και να προφυλαχθούν απο την ανία και τη νοσταλγία του σπιτιού τους.
Ο σκοπός της κατασκήνωσης μπορεί να επιτευχθεί εάν ο αρχηγός και τα στελέχη έχουν στο νού τους τις ανάγκες ενός παιδιού που επιλέγει να περάσει τις διακοπές του μακριά απο τους γονείς του μαζί με άγνωστους.Και πρώτη απ'όλες είναι η ανάγκη για αγάπη. Το παιδί πρέπει να αισθάνεται ευπρόσδεκτο , ότι ασχολούνται μαζί του οι άνθρωποι με κέφι και διάθεση απο την αρχή. Πολλά παιδιά αποχωρίζονται πρώτη φορά τους γονείς τους , άλλα είναι πολύ ευαίσθητα είτε λόγω έλλειψης αγάπης είτε λόγω οικογενειακών προβλημάτων , η προσέγγιση λοιπόν των παιδιών αυτών θα πρέπει να είναι βασισμένη στο αίσθημα αυτό.
Δεύτερη βασική ανάγκη που πρέπει να καλυφθεί απαραίτητα είναι αυτή της ασφάλειας. Για να μπορεί να συμμετέχει το παιδί σε δραστηριότητες όπως το κολύμπι στη θάλασσα και άλλα αθλήματα , θα πρέπει να αισθάνεται τη σιγουριά ότι γύρω του υπάρχουν άνθρωποι που το προσέχουν και ότι μπορούν να το βοηθήσουν ανα πάσα στιγμή. Ο ύπνος δε θα είναι ποτέ ήσυχος και απολαυστικός για τα παιδιά και το παιχνίδι δε θα είναι ποτέ δημιουργικό και ενδιαφέρον εάν τα παιδιά δεν αισθανθούν ότι εμπιστεύονται τους ανθρώπους γύρω τους.
Επιπλέον άλλη βασική ανάγκη που πρέπει να καλύψει η κατασκήνωση είναι οι καινούριες εμπειρίες . Η ανάγκη αυτή μπορεί να καλυφθεί με πολλούς τρόπους , είτε μέσα απο τις καινούριες φιλίες , που είναι σπουδαία κατάκτησηείτε μέσα απο ατομικές και ομαδικές πρωτιές στα αθλήματα, στα παιχνίδια και στους διαγωνισμούς που οργανώνονται απο την κατασκήνωση. Με όλους αυτούς τους τρόπους η ψυχή των παιδιών γεμίζει χαρά ,ικανοποίηση,και αναπτερώνεται το ηθικό τους. Ακόμη και παιδιά με κλειστό χαρακτήρα , με χαμηλή αυτοεκτίμηση, φοβισμένα ή ντροπαλά , μέσα απο τέτοιες κατακτήσεις παίρνουν θάρρος,ανοίγονται,κοινωνικοποιούνται και αναδεικνύουν τις ιδιαίτερες ικανότητές τους. Κάθε δραστηριότητα για τα παιδιά είναι μία εμπειρία.
Παράλληλα όμως με όλα τα παραπάνω , δε θα πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι το παιδί έχει την ανάγκη και να περιορίζεται , στο βαθμό που θα το βοηθήσει να λειτουργεί καλύτερα.Γι'αυτό είναι απαραίτητοι οι κανόνες και η παρέμβαση των στελεχών κάθε φορά που παρατηρούνται ακραίες και απρεπείς συμπεριφορές.Η παρέμβαση όμως αυτή οφείλει να έχει παιδαγωγικό χαρακτήρα και ανάλογα με τη σοβαροτητα της περίπτωσης να γίνεται απο τον κατάλληλο στην ιεραρχία. Σε καμία όμως περίπτωση η κατασκήνωση δε θα πρέπει να αποδέχεται κάποιο παιδί με αποκλίνουσα συμπεριφορά, που αποτέλεσμα έχει να διαταράσσει την ομαλή κατασκηνωτική ζωή των άλλων παιδιών.
Πλησιάζει ο καιρός που οι γονείς και τα παιδιά θα κληθούν να επιλέξουν μία κατασκήνωση για τις καλοκαιρινές διακοπές . Για να πάνε όλα καλά και για να απολαύσουν τα παιδιά μια σωστή και ευχάριστη κατσκηνωτική εμπειρία θα πρέπει να υπάρχει καλή συνεργασία και κατανόηση απο όλες τις μεριές. Οι υπεύθυνοι των κατασκηνώσεων θα πρέπει να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους κατα την προετοιμασία και κατα τη διάρκεια της κατασκηνωτικής περιόδου δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην επιλογή στελεχών , στην καθαριότητα ,στην ποιότητα του φαγητού και κυρίως στην ασφάλεια. Πρέπει να υπάρχει βέβαια καλή διάθεση και τα όποια προβλήματα που ίσως προκύψουν θα αντιμετωπισθούν με επιτυχία.
ΚΑΛΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΛΟΠΟΝ ΣΕ ΟΛΟΥΣ - ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ - ΚΑΛΕΣ ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ-ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΚΑΛΗ ΔΙΑΘΕΣΗ. ΚΑΙ ΤΟ ΦΕΤΕΙΝΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΝΑ ΚΥΛΗΣΕΙ ΜΕ ΟΜΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου